W 2016 roku w Polsce odnotowano 2 973 wypadki z udziałem dzieci w wieku 0-14 lat, z czego 171 zdarzenia były śmiertelne, a 3 260 dzieci doznało w nich obrażeń.[1] W samym województwie podkarpackim miało miejsce 158 wypadków. W Unii Europejskiej co roku śmierć ponosi ponad 600 dzieci w wieku 0-14 lat co stanowi 2,4% wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych.[2] W tym samym roku wskaźnik zagrożenia wypadkami polskich dzieci był o ponad 50% wyższy niż średnio w UE.[3] Dlatego edukacja najmłodszych jako pieszych, pasażerów, czy rowerzystów, ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia ich bezpieczeństwa na drodze.
Najczęstsze przyczyny wypadków
– Niedostosowanie prędkości jazdy do warunków panujących na drodze, brawura, pośpiech często są przyczyną wypadków. Na drodze, często popełnianym błędem jest niewłaściwe przygotowanie do jazdy – niezapinanie pasów, brak lub niewłaściwie zamontowany fotelik bezpieczeństwa dla dzieci, usterki w oświetleniu pojazdu – mówi mł. insp. Agata Krysiak
Wiedza gwarancją bezpieczeństwa
Sprawcami niebezpiecznych sytuacji na drogach, niekiedy bywają także dzieci, dlatego warto zainwestować w ich edukować już od najmłodszych lat. W 2016 roku w Polsce odnotowanych zostało 796 wypadków drogowych, których sprawcami były dzieci w przedziale wiekowym 0-14 lat, w wypadkach tych zginęło 18 dzieci, a 776 zostało rannych.[4] – Część tych zdarzeń wynikała z braku dostatecznej wiedzy na temat bezpiecznych zachowań w ruchu drogowym, co przejawia się między innymi przechodzeniem przez ulicę na czerwonym świetle, czy w niedozwolonych miejscach, poruszaniem się nieodpowiednią stroną drogi, wybieganiem na jezdnię – komentuje mł. insp. Agata Krysiak.
Dobra widoczność to podstawa
Bez względu na to w jaki sposób dziecko porusza się po drodze – jako pieszy, rowerzysta, czy pasażer, powinno być widoczne dla pozostałych uczestników ruchu. Podstawowym elementem każdego okrycia wierzchniego oraz plecaka powinny być odblaski. To one, poprzez odbijanie świateł umożliwiają dostrzeżenie najmłodszych w warunkach niedostatecznej widoczności, co często chroni przed potrąceniem przez samochód. Jednakże samo bycie widocznym na drodze nie gwarantuje pełnego bezpieczeństwa, jeżeli dziecko nie wie w jaki sposób powinno poruszać się w ruchu ulicznym. Tu nieoceniona jest rola osób dorosłych, w tym opiekunów i nauczycieli, którzy nauczą najmłodszych prawidłowych zachowań poza domem.
Przykład idzie z góry
Dorośli oprócz teoretycznej wiedzy powinni w praktyce pokazać dziecku jak należy bezpiecznie i mądrze uczestniczyć w ruchu drogowym, dlatego:
- wyrób w dziecku nawyk korzystania z fotelika bezpieczeństwa i zapinania pasów w samochodzie
- wytłumacz dziecku, aby nie rozpraszało zabawą kierowcy podczas jazdy
- zwróć uwagę, aby dziecko czekając na autobus lub tramwaj, stało na przystanku w bezpiecznej odległości od krawędzi jezdni lub torów
- przypomnij dziecku, aby pamiętało o trzymaniu się poręczy podczas jazdy komunikacją miejską, a nie było zaabsorbowane np.: grą na telefonie
- kiedy twoje dziecko jest rowerzystą, pamiętaj aby założyło kask, odblaski, ochraniacze na kolana oraz łokcie
- pamiętaj, aby wyrobić w dziecku nawyk czekania na zielone światło na przejściu dla pieszych
- nie przechodź przez ulicę na skróty, pokaż dziecku wyznaczone, bezpieczne przejścia dla pieszych
- uświadom dziecku, że pieszy może korzystać z drogi dla rowerów tylko gdy nie ma chodnika lub drogi dla pieszych, wówczas ustępuje miejsca rowerzystom
- wytłumacz dziecku, że najbezpieczniej poruszać się po chodniku, a gdy nie ma chodnika lub drogi dla pieszych, należy poruszać się poboczem idąc „gęsiego”, lewą stroną drogi
- omawiaj z dzieckiem znaczenie poszczególnych znaków drogowych, pomimo znajomości przepisów zawsze należy zachować ostrożność i rozsądek na drodze
- przygotuj dziecko do pokonywania drogi do szkoły i z powrotem, pokonaj kilkukrotnie razem z dzieckiem codzienne trasy np.: z domu do szkoły, do kolegów, których często odwiedza, aby wspólnie poznać okolicę i omówić ewentualne zagrożenia
- rozmawiaj i tłumacz dlaczego należy stosować się do zasad dotyczących bezpieczeństwa na drodze – edukacja rodzicielska z pewnością wpłynie na bezpieczeństwo dziecka.
Zapamiętaj!
Stosowanie się do zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego zarówno dzieci jak i dorosłych, może realnie wpłynąć na wzrost bezpieczeństwa na polskich drogach. Konsekwentna edukacja najmłodszych oraz współdziałanie dorosłych zaangażowanych w wychowanie dzieci, ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia tego celu. Dzieci powinni edukować zarówno rodzice jak szkoła. Szkoły mogą brać udział w specjalnych programach edukacyjnych, dzięki którym dzieci uczą się zasad bezpiecznego zachowania w różnych sytuacjach życiowych, w tym na drodze.
[1] Raport Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2016 roku”, s. 38 Warszawa 2017
[2] Źródło: Polskie Obserwatorium Ruchu Drogowego, https://www.obserwatoriumbrd.pl/pl/analizy_brd/problemy_brd/dzieci/wypadki-drogowe-z-udzialem-dzieci/, 2017
[3] Źródło: Polskie Obserwatorium Ruchu Drogowego, https://www.obserwatoriumbrd.pl/pl/analizy_brd/problemy_brd/dzieci/wypadki-drogowe-z-udzialem-dzieci/, 2017
[4] Raport Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2016 roku”, s. 44 Warszawa 2017
